Aan de kust is het grondwater te brak voor de productie van drinkwater. In de duinen wordt daarom zoet oppervlaktewater uit de grote rivieren geïnfiltreerd.

Dit zakt in de duinen in de grond en vormt een zoetwatervoorraad die groot genoeg is om de benodigde drinkwaterhoeveelheid te leveren. De duinen spelen dus een belangrijke rol bij de productie van drinkwater in het westen van Nederland. In eerste instantie vond infiltratie plaats middels infiltratiekanalen. Deze pasten echter niet bij het omliggende landschap. De techniek is inmiddels verbeterd en de landschappelijke inpassing verfijnd in het concept OINS (Open Infiltratie Nieuwe Stijl, Peters, 1992).

Weergave duinwaterwinning (bron: Witte, J.P.M. et al, 2007)

Locatie

Deze wintechniek wordt toegepast op ongeveer acht locaties in de duinen van Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Holland.

Effecten op de omgeving

De effecten van winputten in de duinen zijn vergelijkbaar met die van ondiepe winning, maar doordat water vanaf het maaiveld geïnfiltreerd wordt, zijn de effecten op de omgeving (veel) beperkter dan bij grondwateronttrekking alleen. Op de meeste plaatsen wordt ongeveer net zoveel water geïnfiltreerd als onttrokken, een netto-onttrekking van 0 m3/jaar dus. Dit betekent niet dat er geen effecten op de omgeving zijn: rondom de infiltratieplas zal de grondwaterstand iets hoger worden en rondom de onttrekkingsputten juist iets lager.
Omdat het waterbedrijf gebruikt maakt van het natuurlijke proces waardoor zoetwaterlenzen onder duinen ontstaan (en deze dus vergroten door infiltratie) is het effectgebied van de winning beperkt tot de randen van het duin. Dit maakt de bescherming van de grondstof voor het drinkwaterbedrijf overzichtelijk (het duingebied). Effecten die optreden binnen het effectgebied in de duinen zijn vergelijkbaar met de effecten die optreden bij ondiepe winning. In de omgeving van de winputten treedt een stijghoogteverlaging en een beperkte grondwaterstandverlaging op. Dit resulteert ook in een effect op de grootte en wellicht de richting van de stromingsrichting.
Een ander effect is dat een andere waterkwaliteit in de omgeving wordt ingebracht. Dit kan van invloed zijn op de lokale natuur en biologische of chemische processen in de ondergrond. Omdat de kwaliteit van het innamewater gemonitoord wordt en het water een zuivering ondergaat zal het effect hiervan meestal klein zijn. Toch is niet uitgesloten dat sporadisch water van een mindere kwaliteit (verontreinigingen met nieuwe stoffen bijvoorbeeld) in het gebied wordt gebracht.

Risico’s voor de waterwinning

Dit type grondwaterwinning is net als ondiepe winning, kwetsbaar voor risico’s vanaf het maaiveld. Een bijkomstigheid is dat gebiedsvreemd water wordt ingebracht. Ondanks dat de kwaliteit hiervan gemonitoord wordt en het water gezuiverd kan niet uitgesloten worden dat sporadisch verontreinigingen of nieuwe stoffen in het duingebied ingebracht worden die een risico voor de drinkwaterwinning vormen.

TERUG

Literatuur:

• Witte, J.P.M., C.J.S. Aggenbach & J. Runhaar, 2007. Grondwater voor Natuur